'Is VIER effectief? BergOp helpt ons bij het onderzoeken daarvan'

Katrien De Vuyst is regiebehandelaar bij Pro6, een jeugdhulpverleningsorganisatie die hulp biedt voor het hele gezin in een aantal regio's in Brabant. Eerder stond Katrien als MST-supervisor aan de wieg van MST-LVB: multisysteemtherapie voor jongeren en/of ouders met een licht verstandelijke beperking. Ook bij Pro6 pioniert ze met een nieuwe interventie: VIER. Dit staat voor 'Verbinding In Elke Relatie'. Met inzet en ondersteuning van BergOp onderzoeken Katrien en Pro6 de effectiviteit van de interventie in de praktijk.

Tussen wal en schip
Het idee voor een interventie als VIER leefde al langer bij Katrien. Zij zag een doelgroep die nogal eens tussen de wal en het schip viel. Het gaat om kinderen met problematiek die niet terecht kunnen bij MST, maar meer behoeven dan IAG. Er is dus geen sprake van antisociaal gedrag, maar de problemen zijn wel zo ernstig dat de jongeren gebaat zijn bij intensieve hulp thuis, met bereikbaarheid. 'Je kan denken aan kinderen die niet naar school gaan door angsten of depressie en er thuis uit klappen door een onderliggend trauma', licht Katrien toe.

Vanuit verbinding naar verandering
Het doel van de interventie is om de jongeren weer in verbinding te brengen met de andere gezinsleden en vanuit die verbinding een verandering te bewerkstelligen. Het op gang brengen en begeleiden van een betere communicatie over en weer speelt daarin een belangrijke rol. Inmiddels zijn er vier VIER-behandelaren actief. Vorig jaar april startte het eerste traject. Daarbij is de inzet van BergOp cruciaal, zodat Katrien en collega’s straks weten of de interventie daadwerkelijk effectief is. ‘Laat ik daarover duidelijk zijn’, zegt Katrien, ‘als eruit zou komen dat we niet effectief zijn, dan gaan we het anders doen. Wat we doen is gebaseerd op bewezen theorieën, maar alles valt of staat met de effectiviteit.’

Evalueren en verbeteren
Om erachter te komen of VIER effectief is, en waar verbeterpunten zitten, wordt er een procesevaluatie op basis van telefonische interviews gehouden met betrokken gezinsleden. Ook hebben de VIER-behandelaren ter evaluatie anoniem vragenlijsten ingevuld. De resultaten uit de interviews zijn nog niet bekend. Wel zijn de uitkomsten uit de vragenlijsten besproken in het team van VIER-behandelaren. Dit gebeurde onder begeleiding van de contactpersonen vanuit BergOp. ‘Die begeleiding heeft echt meerwaarde’, vindt Katrien. ‘Onze contactpersonen doen dit heel respectvol en prettig. Ze weten precies welke verduidelijkingsvragen ze moeten stellen. Daardoor kun je je met elkaar echt richten op evalueren en verbeteren.’

Vragenlijsten als waardevol middel
Uit de evaluatie met de behandelaren kwamen waardevolle punten, die meteen omgezet zijn in acties. ‘Alle vier hadden ze bijvoorbeeld feedback over de inrichting van de intervisie. Dat hebben we meteen aangepast.’ Het onderstreept voor Katrien het belang van op deze manier evalueren en verder ontwikkelen. ‘Een vragenlijst invullen valt nog wel eens als eerste van de to do-lijst, maar het helpt om even stil te staan en uit de waan van de dag te komen. Hoe gaat het, wat werkt, en wat ook niet? Dat levert zoveel waardevolle informatie op.’ Daarnaast worden vragenlijsten vanuit BergOp ingezet bij de start en het einde van de interventie. Ook hierbij begeleidt BergOp de VIER-behandelaren bij een juiste interpretatie en terugkoppeling van uitkomsten in de gezinnen.

Zonder BergOp geen onderzoek
Het onderzoek naar de effectiviteit van VIER is nog gaande; juni 2024 is het beeld van de procesevaluatie en vragenlijsten compleet. ‘Ik hoop op eerste tekenen van effectiviteit. Dan zijn we er nog lang niet, maar dan weten we waar we staan en in welke richting we verder kunnen’, aldus Katrien. Ze vervolgt: ‘Mijn zorghart gaat sneller kloppen van nieuwe dingen bedenken en ontwikkelen voor doelgroepen die daar behoefte aan hebben. Ik ben echt een inhoudsmens. Daarom is het zo fijn dat dit onderzoek door Praktikon en BergOp op poten is gezet en wordt begeleid. Zij zijn daar heel goed in, en zonder hun bijdrage was dit nooit gelukt.’

November 2023